استاد شهید مرتضی مطهری (ره) به عنوان یکی از متفکران برجسته و کم نظیر جهان اسلام آثار گسترده، بدیع و ارزنده ای در عرصه معارف اسلامی از خود بجا گذاشته است. احاطه استاد شهید بر منابع اسلامی، بهره مندی از قدرت تفکر و خلاقیت بالا، تماس مداوم با اقشار تحصیل کرده از جمله پزشکان، درک مناسب از متقاضیات زمان و آینده نگری، سبب شده تا تراوشات فکری وآثار قلمی استاد حاوی نکات بدیع و ارزشمندی در حوزه های بین ...

همانندسازی انسان و احتمال ایجاد نسلی بدون لقاح اسپرم و تخمک از جمله مسائل مستحدثه (نوظهور) در فقه است که احکام آن بررسی بیش تری می طلبد. جواز یا حرمت همانندسازی تولیدی، نسب ناشی از این عمل، احکام مربوط به نکاح، حق ارث و حضانت کلون (همانند)، به صورت استدلالی، محورهای اصلی بحث این مقاله می باشند. بر خلاف اهل تسنن، بیش تر علمای شیعه معتقدند که همانندسازی ذاتا جایز است، گرچه ممکن است انجام دادن آن ...

در شرع مقدس اسلام بسیاری از احکام بر عناوینی مترتب شدند که ظرف تحقق آن ها ایام مشخصِ ماه قمری است. ماه قمری در اصطلاح منجمان و عرف چندین اطلاق و معنا دارد اما شارع مقدس ماه قمری «هلالی» را که به فاصله زمانی بین دو رویت هلال اطلاق می شود مورد تأیید قرار داده است و امکان دارد گاهی 29 روزه و گاهی30 روزه واقع شود. در این که میزان در شروع ماه قمری چیست؛ چندین دیدگاه وجود دارد: 1- خروج از محاق و تحت ا...

تجسس در احوالات شخصی به عنوان یکی از رذایل اخلاقی در آیات و روایات متعددی از سوی شارع مقدس مورد نهی قرار گرفته است. با این حال رعایت این اصل مادامی است که حفظ مصالح نظام و تحکیم حکومت اسلامی و نیز رعایت غبطه و مصلحت در مسایلی که مورد نظر شارع مقدس می باشد از اهمیت بالاتری نسبت به حفظ حریم خصوصی و حق خلوت شهروندان برخوردار نباشد والا همین تجسس جز ملزومات کسب اطلاع واستخبار به شمار می آید و از عم...

قرض عقدی است که به موجب آن یکی از دو طرف، مقدار معینی از مال خود را به طرف دیگر تملیک می کند که طرف یاد شده مثل آن را از حیث مقدار، جنس و وصف رد نماید، و در صورت تعذّرِ رد مثل، قیمت یوم الرّد را بدهد. از دیدگاه منابع اولیّه امامیه قرض دادن یک درهم برابر هجده درهم است در حالی که یک درهم صدقه برابر ده درهم می باشد، شرط کردن نفع در ضمن قرض جایز نیست و از این رو ربای قرضی ملکیت آور نمی باشد؛ زیرا از قر...

دلیل نگارش مقاله حاضر توجیه گفتمانی الزامات سیاسی جدیدی مانند تحدید قدرت سیاسی، تأسیس مجلس شورای ملی، تدوین قانون اساسی، توجه به آزادیهای اساسی و برابری مدنی است که در فقه سیاسی دوره مشروطیت ظهور یافت. مقاله حاضر در صدد آن است که احتجاجات فقهی ـ حقوقی ورود مدرنیته سیاسی به ایران در دوره قاجار را در چارچوب نظریه «کنش ارتباطی هابرماس» تفسیر کند. برای نیل به این هدف مقاله حاضر تلاش دارد تا با کارب...

در جهان امروز, فعالیت های اجتماعی به شکل گروهی و شورایی انجام می گیرد. ابهام این است که آیا شورایی شدن در امر اجتهاد و صدور فتوی, که تاکنون به طور فردی صورت می گرفت, میسر و ممکن است؟ ضرورتی برای این کار وجود دارد؟ فواید و پیامدهای مثبت یا منفی آن چیست؟ اجتهاد گروهی می تواند به معنای این باشد که افرادی که هنوز به اجتهاد نپرداخته اند گرد هم آیند و با کمک هم به اجتهاد بپردازند. در این صورت, باید ...

فقه عهده دار تئوری اداره نظام و اجتماع می باشد، لذا یکی از مباحثی را که می بایست گره گشایی نماید و عهده دار پاسخگویی به پیامدهای حقوقی و فقهی آن در اجتماع باشد. ولذا با توجه به جایگاه و موضع کارآمد و جدّی فقه در برابر مسایل نوُ پدید (مستحدثه) و بسیار حساس و داعیه داری فقه در عرصه های یاد شده، باید به درستی از پَس پرسش های موجود برآید. تغییر موضوع و وصف کلی در زمانی، حکم را از روی اوصاف و عنوان ک...

در این پایان نامه به بررسی مبانی فقهی و حقوقی ورزش و مسابقات ورزشی پرداخته شده است .در بحث مبانی فقهی ، به دیدگاه قرآن و سنت درباره ورزش و مسابقات ورزشی اشاره شده است و در این بررسی مسابقات ورزشی در فقه به دو دسته ورزشهای خاص و ورزشهای مستحدث تقسیم شده است . ورزشهای خاص همان سبق و رمایه می باشد که انحصارا به چند ورزش خاص (نصل ، خف ، حافر ) اشاره شده است . ورزشهای مستحدث ورزشهای نو و جدید می ...

بدون شک بنای عقلا از جمله ادله مهم استخراج احکام شمرده می­شود. لذا لازم است ماهیت این بنا و گستره حجیت آن خصوصاً نسبت به مسائل مستحدثه مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد. نگارنده پس از تبیین مبانی حجیت بنای عقلا در میان صاحب­نظران و نقد و بررسی آن، صحت مبنای اول را که بر پایه احراز عدم ردع بنای عقلا از ناحیه شارع است، اثبات می­کند. در گام بعدی نیز به بررسی ثمرات هر یک از این مبانی در مواجه با مسائل مس...